Arad i Temišvar

Rumunija. Tako blizu, a tako daleko. Temišvar, treći po veličini grad u susednoj Rumuniji, koji ima približno isto stanovnika kao, recimo, Novi Sad i nalazi se na samo 200 km od njega, a deluje kao da je mnogo, mnogo dalje.

Arad i Temišvar su dva mesta najbliža nama, odnosno Srbiji.

Arad je daleko manji grad na skoro samoj granici sa Madjarskom (12 km) i deluje dosta zapušteno, pogotovo ako odlutate malo dalje od centra grada. Ali ako se zadržite u centru grada, koji ruku na srce odaje utisak kao da ste stigli u neki velegrad, jer njegov centralni bulevar, Bulevar Revolucije je toliko širok da zaista deluje da se nalazite u mnogo većem gradu, nego što jeste, utisak će biti potpuno drugačiji. Sve je čisto, uredno i neverovatno veliko…

Osim tog bulevara sve ostalo je svedeno na normalu. Postoji i tramvaj što je divna i korisna stvar. Ono što svakako treba da vidite je gradska kuća koja se nalazi na istom Bulevaru i koja se tačno uklapa u celinu, jer je i ona takodje velika.

Arad je poznat i po tome što se u njemu rodio, a kasnije i umro Sava (Popović) Tekelija, prvi doktor prava na ovim prostorima, čovek koji potiče iz srpske banatske i plemićke porodice Popović. U ulici pored rodne kuće Save Tekelije se nalazi i tzv.stara srpska kuca koja se nalazi tačno prekoputa srpske pravoslavne crkve, koja je zaista dobro očuvana i koju ako imate vremena treba da posetite. Sve je to u užem centru grada i sve to možete da obidjete peške.

Ako tražite mesto gde ćete moći da predahnete i da se odmorite uz ručak ili smo kafu, najbolji izbor će Vam biti na samom Bulevaru Revolucije, jer tamo ima da se bira od dobro poznatog Mc Donald’s-a pa sve do restorana, kako Italijanskog tako i kineskog, a najbolje je da udjete u neki nacionalni i probate nešto domaće.

Arad je od Temišvara udaljen oko 55km i stići ćete za 45 minuta iz jednog grada u drugi, ako naravno poštujete sve propise i znakove. Inače, može to i brže, ako ste spremni da se po sat vremena raspravljate sa Rumuniskim policajcima, koji će jedva dočekati da imaju razlog da Vas zaustave. Obratite pažnju na brzinu i znakove. Kada ulazite u Rumuniju, obavezno morate da kupite vinjetu koja važi za sve puteve. Ako mislite da to znači da ćete se voziti autoputem, odmah da znate da ste pogrešili, bar što se tiče Banatskog dela Rumunije.

Temišvar. Grad parkova i trgova, definitivno. U širem centru Tremišvara postoji, zaista, 8 (osam) parkova i čak 3 trga. Glavni grad regije Banata leži na reci Begej (Bega), što je vrlo zanimljivo, iako je sam grad dobio naziv po reci Tamiš (Timis), pa odatle i naziv Timosoara. Sam centar grada je zaista prelep i ako se odlučite za posetu, obavezno gledajte da odete u proleće, jer svih 8 parkova tada izgledaju divno, a trgovi su divno ukrašeni raznim cvećem i zaista sve deluje vrlo impesivno.

Sam grad je nastao, barem se tako pominje u dokumentima, 1212 godine. U XV veku sam grad i tvrdjava postaju nepremostiva prepreka Otomanskom Carstvu i oni su uspeli da je konačno osvoje 1552 godine. Nakon povlačenja Turaka od 1718 godine, tvrdjava ulazi u posed Hazburgovaca i u toku Austrougarske vladavine grad konačno dobija pravi izgled grada i drugi naziv “Mali Beč”, zbog velelepnih zdanja u secesionističkom stilu iz tog doba. Temišvar je konačno ušao u sastav Rumunije, nakon završetka prvog svetskog rata. Temišvar je poznat i po još jednoj stvari, a to je što se revolucija koja se desila 1989 godine u decembru, kada je režim Nikolae Caušeskua pao, a sa njim i komunizam, počeo baš u Temišvaru i tada su ulične borbe u Temišvaru vrlo kratko trajale, jer je vojska posle par dana prešla na stranu naroda.

Svaki od 3 trga koji postoje su za sebe posebna celina.

Skver Viktoria (Trg pobede) je simbol pobede nad režimom Nikolae Caušeskua. Na trgu se nalaze Opera Naţională Română (Nacionalna Opera), Catedrala Ortodoxă (Pravoslavna Katedrala), i Castelul Huniazilor (Dvorac Huniazilor).

Skver Liberte (Trg Slobode) je manji Trg koji se nalazi izmedju Trga Pobede i Trga Ujedinitelja na kom se nalazi statua Sv.Nepomuka.

Unirii skver (Trg ujedinjenja) je centar starog dela grada i na njemu se nalaze Muzeul Revoluţiei (Muzej Revolucije), Catedrala Sfântul Gheorghe (Katedrala Sv. Georgija), Palatul Vechii Prefecturi (Stara palata prefekture / Barokna palata), kao i Biserica Ortodoxa Sârbă (Srpska pravoslavna crkva). Pored Crkve se nalazi Srpska gimnazija zajedno sa bibliotekom i čitaonicom. U samom Temišvaru danas živi oko 6.500 Srba i oni imaju status nacionalne manjine isto kao i Madjari i Nemci.
Na Trgu se nalazi razni Caffe-i restorani i to je odlično mesto gde  možete da napravite pauzu u nekoj od letnjih bašta.

Za ljubetelje shopinga treba napomenuti da u Temišvaru postoji i veliki tržni centar koji se zove Iulius Shoping Mall i on se nalazi u neposrednoj blizini samog centra do kog možete stići i peške, jer do njega Vam treba nekih 10-15 minuta.

Ono sto je još zanimljivo u Temišvaru, a tiče se restorana, je što potpuno preovladjuju pizzerije. Da li zato što njihov jezik potiče iz romanskih jezika, pa je samim tim i blizak sa italijanskim ili je to samo posledica toga što Rumuni vole pizze, ne znam stvarno, ali svakako, onaj ko vlada makar i malo italjanskim jezikom, zaista mu neće biti problem da se sporazume sa ljudima koji pričaju rumunski…

Sve u svemu, nemojte odlagati put za Temišvar, naprotiv! Jer zaista možete provesti lep vikend u glavnom gradu Banata ili ako idete na Temišvarski aerodrom, nemojte biti lenji nego svratite barem do centra i popite jednu kafu i uživajte u predivnim trgovima i parkovima Temišvara.